ژنان لە سەرتاسەری جیهان، ئێش و ئازار، توند و تیژی ئەشکەنجە و هەزاران جۆر ستەم و زوڵم دەبینن، داخۆ پێویستیان بە ماڵپەڕ و تۆڕێکی ڕاوێژی و زانیاری نیە؟ هەزاران ساڵە لەسەر رووی ئەم گۆی زەویە بێ هەژمار دەوڵەت-شار وەک جێی نیشتەجێبوون دامەزراوە بەڵام کۆمەڵگە بە تایبەتی ژن لە دۆخێک دایە کە ئەوەی دەیکات هەر ژیان نیە. ئێمە بۆ بە کردنەوەی ماڵپەڕێکی وەها هەنگاو بۆ وەڵامدانەوەی…

ریبه‌ر ئاپو به‌شی چواره‌م(کوتایی) کاتێک پراکتیکى هاوژیانى ئازاد پێشده‌خه‌ین خاڵگه‌لێکى گرنگ جێگاى باسن که‌ پێویسته‌ له‌لایه‌ن ژن ‌و پیاوه‌وه‌ ره‌چاو بکرێت. ئه‌و پێویستیانه‌ به‌و شێوه‌یه‌ى خواره‌وه‌ ده‌ستنیشان ده‌که‌ین که‌ ده‌بێت ئه‌و ژنه‌ ئه‌نجامى بدات که‌ ده‌رفه‌تى ژیانى ئازادى هه‌یه‌ یاخود خوازیاره‌ ئه‌و چانسه‌ به‌ده‌ست بینێت: أـ ئه‌و هاوبه‌شى یان پشکدارییه‌ زایه‌ندییه‌ى ژن له‌گه‌ڵ پیاو ئه‌نجامیده‌دات ته‌نیا تێربوونێکى جه‌سته‌یى رووت نییه‌، پێویسته‌ پێشتر بزانێت رووبه‌ڕووى چڕنوکى…

ریبه‌ر ئاپو به‌شی سییه‌م پێویسته‌ زۆرچاک بزانین که‌ گه‌شه‌کردنى شارستانى هه‌ژموونگه‌را و مۆدێرنیته‌ى سه‌رمایه‌دارى باجه‌که‌ى نکوڵیکرن بوو له‌ هاوژیانى ئازاد. له‌به‌رئه‌وه‌ى ده‌رفه‌تى هاوسه‌نگى هێزى مانایى ‌و بونیادى نێوان ژن ‌و پیاو له‌به‌ین براوه‌ که‌ مه‌رجى ژیانى ئه‌شقى کۆمه‌ڵایه‌تییه‌ ئه‌شق روونادات یان جێگاى باس نییه‌. ئه‌شق له‌هه‌لومه‌رجه‌کانى هاوسه‌رگیرى به‌دینایه‌ت که‌ وزه‌ى ماناى له‌ده‌ستداوه‌ و له‌ناکاو له‌میانه‌ى په‌یوه‌ندییه‌ کۆیلایه‌تیه‌کانى کۆمه‌ڵگاى کۆیله‌ ئافرێنراوه‌. له‌به‌ر ئه‌و هۆکاره‌ش کاتێک ده‌رفه‌تى…

ریبه‌ُر ئاپو به‌شی دووه‌م به‌و دۆخه‌ى مرۆڤبوونمان ناتوانین به‌ ته‌واوى وه‌ڵامى ئه‌و پرسیارانه‌ بده‌ینه‌وه‌. چونکه‌ ئێمه‌ به‌کۆمه‌ڵگاوه‌ سنووردار کراوین. نابین به‌ بوونه‌وه‌رێکى بان ـ کۆمه‌ڵگا. ته‌نیا ده‌توانین بپرسین. ئه‌وه‌یه‌ چاره‌نووسمان، به‌ڵام پرسیارکردنیش نیوه‌ى تێگه‌یشتنه‌. له‌و سۆنگه‌وه‌؛ ده‌شێت سه‌ره‌داوه‌کانى سه‌باره‌ت به‌ تێگه‌یشتن ماناى ره‌ها به‌ده‌سته‌وه‌ بدات. ئێستاکه‌ ده‌توانین تێبگه‌ین ‌و دڵنیابین که‌ گه‌یشتن به‌دۆخى ماناداربوون زۆر گرنگه‌ و تابڵێى نزیک به‌ مه‌به‌ستى سه‌ره‌کى ژیان بووینه‌ته‌وه‌. ئیتر…

ریبه‌ر ئاپو به‌شی یه‌که‌م تا په‌یوه‌ندى نێوان ژن ‌و پیاو ده‌رکى پێنه‌کرێت، هیچ کێشه‌یه‌کى کۆمه‌ڵایه‌تى به‌پێى پێویست ده‌رکى پێناکرێت ‌و چاره‌سه‌ریش ناکرێت. چونکه‌ کێشه‌کانى په‌یوه‌ندى نێوان ژن ـ پیاو بناغه‌ى کێشه‌کانى کۆمه‌ڵگا پێکدێنێت. دامه‌زراوه‌ى هاوسه‌رێتى که‌ له‌ کۆمه‌ڵگاى پله‌دارى ‌و شارستانى به‌شێوه‌یه‌کى یه‌کلایه‌نه‌ به‌سه‌ر ژندا ده‌سه‌پێنرێت، به‌مجۆره‌ بناغه‌ى دامه‌زراوه‌یه‌کى کۆیلایه‌تى ‌و پاشکۆیه‌تیه‌ک داده‌نرێت که‌ له‌سروشتدا هیچ بوونه‌وه‌رێک تێیدا ناژیت ‌و تایبه‌ت به‌ کۆمه‌ڵگاى مرۆڤه‌. یه‌که‌مین…

گۆڵان فەهیم سەرەتا بۆ ئەم هەر دوو بابەتە ئەگەر بمانەوێت تەعریفێکی کورت بۆ هەر کامەیان بکەین، ئەتوانین بڵێن هەر جۆرە سەپاندنێک لە سەر ئیرادەی کەسێک بە ئەنقەس یان نا ئەنقەس، بۆ خستنە ناو دۆخێکی بێ خواستی ئەو، توند و تیژیە. سیاسەتیش وەکو تەعریفێکی گشتی، بە واتاێ دابین کردنی تەواوی بەرژەوەندیە حەیاتیەکانی کۆمەڵگا وەکو ژیان، خواردن، ئەمنیەت، ئازادی، یەکسانی و دێمۆکراسیەتە. نەک شوێنگرتن لە سازییەکی دەوڵەتی…